QANDLI DIABET KASALLIGI: MOHIYATI, KLINIKASI VA ZAMONAVIY DAVOLASH METODLARI (HAMDA QO‘SHIMCHA JIHATLAR)
Abstract
Ushbu maqolada qandli diabetning II turi bilan og‘rigan yoshi ulug‘ bemorlarda sog‘lom turmush tarzining ahamiyati, ovqatlanish tarkibi va tartibini to‘g‘ri tashkil etishning klinik, metabolik va profilaktik jihatlari ilmiy asosda tahlil qilinadi. Diabetik bemorlarda uglevod, yog‘ va oqsil almashinuvining buzilishi, insulin rezistentligi, glyukoza tolerantligining pasayishi bilan kechadigan o‘zgarishlar tahlil qilinadi. Shuningdek, jismoniy faollik, ovqatlanish madaniyati, suyuqlik iste’moli, vitamin va mikroelementlar balansini saqlash bo‘yicha ilmiy asoslangan tavsiyalar beriladi. Tadqiqot natijalari yoshi ulug‘ bemorlarning hayot sifatini yaxshilash, asoratlarni oldini olish va insulin ehtiyojini kamaytirish imkonini beruvchi sog‘lom turmush tarzi modelini shakllantirishga qaratilgan.
References
1. Jahon Sog‘liqni Saqlash Tashkiloti. Global Report on Diabetes. WHO, Geneva, 2023.
2. IDF Diabetes Atlas, 10th Edition. International Diabetes Federation, 2023.
3. Dedov I.I., Shestakova M.V. “Saxarniy diabet: klinika, diagnostika, lecheniye”. Moskva: GEOTAR-Media, 2021.
4. American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes — 2024. Diabetes Care, 47(Suppl 1):S1–S170.
5. Qosimov A., Ahmedova G. “Diabet va ovqatlanish gigiyenasi”. Toshkent, 2022.
6. Kalantar-Zadeh K., Fouque D. “Nutritional management of diabetes in older adults”. J. Clin. Endocrinol. Metab., 2022.
7. Xalilov N., Usmonova D. “Endokrin kasalliklarda parhez terapiya asoslari”. Toshkent tibbiyot nashriyoti, 2021.
8. Alberti K.G.M.M., Zimmet P. “Definition and diagnosis of diabetes mellitus”. Diabetologia, 2020.
9. O‘zbekiston Respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi klinik protokollari, “Qandli diabet II turi”, Toshkent, 2023.
10. American Heart Association. “Lifestyle modification for prevention and management of diabetes and cardiovascular risk”. Circulation, 2023.
