XALQ MAQOLLARI TARBIYA VOSITASI SIFATIDA.
Abstract
Ushbu tadqiqot ishida xalq maqollarining tarbiya vositasi sifatidagi o‘rni va ahamiyati chuqur o‘rganilgan. O‘zbek xalq ijodiyotida maqollar asrlar davomida og‘zaki tarzda shakllanib, avloddan-avlodga o‘tib kelayotgan bebaho ma’naviy boylik hisoblanadi. Ular orqali insoniylik, mehnatsevarlik, adolatparvarlik, halollik, sabr-toqat, ota-onaga hurmat, kattalarga ehtirom kabi ko‘plab tarbiyaviy qadriyatlar yosh avlod ongiga singdiriladi. Tadqiqotda maqollarning mazmun-mohiyati, ularning axloqiy, estetik va ijtimoiy tarbiya jarayonidagi tutgan o‘rni adabiy, pedagogik va psixologik manbalar asosida tahlil etilgan. Ayniqsa, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ma’naviyat va ma’rifat” sohasidagi islohotlari, “Yangi O‘zbekiston” g‘oyasi doirasida ma’naviy-tarbiyaviy ishlarning kuchaytirilayotgani fonida xalq maqollaridan samarali foydalanish muhim ahamiyat kasb etadi. Ishda akademik A.Qayumov, H.T. Doniyorov, M. Xudoyqulov kabi olimlarning asarlariga, shuningdek, “O‘zbek xalq maqollari” to‘plamlariga tayangan holda maqollarning bolalar tarbiyasidagi ko‘p qirrali ta’siri yoritib berilgan. Shu orqali xalq og‘zaki ijodi vositalari maktabgacha va maktab ta’lim tizimida ma’naviy tarbiya vositasi sifatida ilgari surilgan.
References
1. Qayumov A. O‘zbek xalq maqollarining ijtimoiy mohiyati. — Toshkent: Fan nashriyoti, 1980.
2. Doniyorov H.T. Xalq pedagogikasining nazariy asoslari. — Toshkent: O‘qituvchi, 1993.
3. Xudoyqulov M. Xalq og‘zaki ijodi va bolalar tarbiyasi. — Toshkent: O‘zMU nashriyoti, 2014.
4. O‘zbek xalq maqollari (to‘plam). — Toshkent: G‘afur G‘ulom nomidagi Adabiyot va san’at nashriyoti, 2017.
5. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining nutqlari va qarorlari. — Rasmiy vebsayt: www.president.uz (Ma’naviy-ma’rifiy islohotlarga doir chiqishlar, 2020–2024 yillar).
6. Ma’naviyat asoslari: O‘quv qo‘llanma / Umumiy o‘rta ta’lim maktablari uchun. — Toshkent: Yangi asr avlodi, 2021.
7. O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi. Milliy tarbiya konsepsiyasi asosida metodik qo‘llanma. — Toshkent: 2022.
8. Xudoyorov A., Usmonov B. Tarbiya nazariyasi va metodikasi. — Toshkent: O‘qituvchi, 2005.
9. Usmonxo‘jayev A. Maqollar – ma’naviyat mezoni. — Toshkent: Sharq nashriyoti, 2019.
10. O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi. – Toshkent: Davlat ilmiy nashriyoti, 2002–2020 yillar, turli jildlar.