AFG‘ON RUBOBI — SHARQ MUSIQA MEROSINING BEBAHO DURDONASI
Abstract
Afg‘on rubobi — bu o‘ziga xos tovushga ega bo‘lgan, qadimiy torli cholg‘u asbobi bo‘lib, u asosan Afg‘oniston va Markaziy Osiyoda keng tarqalgan. Ushbu cholg‘u asbobi Sharq musiqa merosining ajralmas qismi bo‘lib, uning kelib chiqishi qadimgi Hindiston va Eron madaniy an’analariga borib taqaladi. Rubob nafaqat musiqiy ifoda vositasi, balki milliy o‘zlik va ruhiy uyg‘oqlik ramzidir. Bu asbobda chalinadigan kuylar ko‘pincha dostonlar, sevgi afsonalari va xalq hikoyalariga asoslangan bo‘lib, uning ohangi tinglovchini chuqur hissiyotlar olamiga olib kiradi. Maqolada afg‘on rubobining tarixiy rivojlanishi, tuzilishi, kuy ijrochiligi uslublari va zamonaviy san’atdagi o‘rni yoritiladi.
References
1. Кароматуллоев, А. А. Мусиқии миллии тоҷик. – Душанбе: Маориф, 2007.
2. Baily, John. Music of Afghanistan: Professional Musicians in the City of Herat. – Cambridge University Press, 1988.
3. Slobin, Mark. Music in the Culture of Northern Afghanistan. – University of Arizona Press, 1976.
4. Назаров, Р. Х. Шарқ мусиқаси тарихи. – Тошкент: Фан, 1999.
5. Улуғмуродов, Н. Мусиқа ва маданият: Шарқ мусиқаси анъаналари. – Тошкент: Маънавият, 2015.
6. Qodirov, M. Sharq musiqasi va cholg‘ulari tarixi. – Samarqand: Ziyovuddin Nashriyoti, 2020.
7. Levin, Theodore Craig. The Hundred Thousand Fools of God: Musical Travels in Central Asia. – Indiana University Press, 1996.
